Główne tezy wyroku TSUE w sprawie umowy kredytu CHF
Główne tezy wyroku TSUE w sprawie umowy kredytu CHF
Główne tezy wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydanego w sprawie dot. umowy kredytu indeksowanego (waloryzowanego) kursem waluty CHF (sygn. akt C‑260/18) – sprawa Państwa Dziubak.
1. sąd krajowy może, po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i oprocentowanego według stopy procentowej bezpośrednio powiązanej ze stopą międzybankową danej waluty, przyjąć, że umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy;
2. skutki dla sytuacji konsumenta wynikające z unieważnienia umowy w całości, należy oceniać w świetle okoliczności istniejących lub możliwych do przewidzenia w chwili zaistnienia sporu, ale do celów tej oceny decydująca jest wola wyrażona przez konsumenta w tym względzie;
3. nie można uzupełniać umowy (wypełnić luki w umowie, spowodowanej usunięciem z niej nieuczciwych warunków), wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, przewidujących, że skutki wyrażone w treści czynności prawnej są uzupełniane w szczególności przez skutki wynikające z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów (mój komentarz: jak chciały banki poprzez wstawianie do umów kursu średniego NBP), które nie stanowią przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie – w przypadku gdy strony umowy nie wyrażą na to zgodę;
4. nie można utrzymywać w umowie nieuczciwych warunków, nawet jeśli prowadzi to do unieważnienia tej umowy, a sąd uważa, że takie unieważnienie wywołałoby niekorzystne skutki dla konsumenta – jeśli konsument nie wyraża zgody na takie utrzymanie postanowień w mocy.
TSUE zatem powtórzył z innych spraw, że nie ma możliwości wprowadzania do umów zamienników dla kursów stosowanych przez bank. Skutkiem stwierdzenia niedozwolonego charakteru postanowień indeksacyjnych może być:
- usunięcie postanowień z umowy (niedokonywanie przeliczeń zł do CHF i następnie CHF do zł) i utrzymanie dalszych postanowień bez żadnej modyfikacji (m.in. oprocentowanie bez zmian) – jeżeli sąd uznaje, że można wykonywać umowę;
- stwierdzenie nieważności umowy - jeżeli sąd uznaje, że nie można wykonywać umowy po usunięciu klauzul indeksacyjnych, a konsument wyraża zgodę na stwierdzenie nieważności.
Pełna treść wyroku: